......मला हा त्रास सतत होतो गाण्याचा कार्यक्रम , नाटक , चित्रपट हा शेजार मला अतिशय त्रासदायक ठरलाय. मागे एकदा एका नाटकाला गेलो होतो. उशिरा पोहोचल्यामुळे मागची सीट मिळाली. पहिला प्रयोग असल्यामुळे नाटकाला अपेक्षेपेक्षा गर्दी .. पडदा उघडला आणि जोरात Announcement झाली. “कोपराssssss”(३दा) मी दचकलो . क्षणभर मला प्रेक्षकातलं कोणी ओरडलं कि काय असं वाटलं(नवीन नाटक असलं कि काहींच्या अंगातली पुरुषोत्तम ची सवय जात नाही). परत Announcement झाली “कोपरा”(परत ३ दा) आता हि मात्र अगदी दबक्या आवाजात झाली म्हणजे खरोखर पिटातल्या माणसाला सुद्धा स्टेजवर कोणी तरी पुटपुटल्याचा भास झाला असावा. कारण उगाच त्याने विंगेत पाहून हातवारे केले. लेखक , दिग्दर्शक कोणाचही नाव सांगितलं नाही (बहुतेक नाटक संपल्यानंतर प्रेक्षकांच्या आवेशावरून ठरवणार असतील ) स्टेज वर प्रकाश पडला, कसं बसं स्टेज दिसेल एवढाच. स्टेज च्या डाव्या ‘कोपऱ्यात’ मागे एक खुर्ची ठेवेलेली दिसत होती .तिकडे लक्षपूर्वक बघतोय तो पर्यंत एक माझ्या वयाचा (तरुण ) मुलगा स्टेज वर जणू काही विंगेतून दाणकन पडला नाही आपटलाच तो . तेवढ्यात माझ्या शेजारून “क्या बात है, सिम्बॉलीझम ” असा आवाज आला. मी पाहिलं तर एक काका अगदी तल्लीन होऊन ते नाटक बघत होते. डोळ्यात अगदी ‘आजि म्या नटश्रेष्ठ पहिले’ असे भाव होते.खर सांगतो सिम्बॉलीझम या शब्दाची भीतीच वाटते मला आपल्याला जे कळाल नाही ते “सिम्बॉलीझम रे!!नाही कळणार तुला” हे वाक्य सर्रास टाकतात. मला पहिले ते स्टेजवरच्या नटाचे वडीलच वाटलेपण हा च तो अतिसामन्य प्रेक्षक मी ओळखलं. आता नाटक रंगत आलं होत , (नाटककारानुसार). आणि मला हळूहळू मला नाटक कळण बंद व्हायला लागलं होत . एकतर मला जेवढ कळत त्यानुसार नाटक घरात घडत होत.पण असंबद्ध बोलण चालू होत. “सागराच्या लाटांवरून क्षितिजापर्यंत जायचयं” अरे म्हणजे काय ?? बोलायचं म्हणून आणि लिहायचं म्हणून... नवऱ्याबायकोच्या भांडणात सागर आणि क्षितीज कुठून आलं हेच कळत नव्हत. आणि हळू हळू शेजारचा मनुष्य मोर्चा माझ्याकडे वळवू लागून मी पण त्या मोर्च्यात सामील होऊन “क्या बात है”, “काय लिहिलंय”, “काय घेतलाय संवाद” या आरोळ्या देऊन थेटर दुमदुमून टाकाव अशी इच्छा होती. थोड्यावेळाने ‘तुझी नजर माझ्यावर पडली आणि मी १२ हि ऋतूत न्हाऊन निघालो” असं नट म्हणाला .यांत आता तू मला पाहिलं आणि मी प्रेमात पडलो इतका सोपा अर्थ होता. पण ह्या माणसाला त्यात काय जिवनाच तत्वज्ञान कळला समजलं नाही. “ पाहिलं पाहिलं ? श्रीमंत आणि गरीब यांची दरी १२ ऋतूंनी कशी दाखवलीये ?” माझ्या घशात “कशी?” हा प्रश्न अडकून ठेवला होता. पण कसं होत न मला नाटक बघायचं होत म्हणून मी नेहमीचं “ह्म्मम्म्म हो ना” असं समर्पक उत्तर दिलं.
“मी जेव्हा परीक्षक होतो न तेव्हा सादर झालं होत हे नाटक आणि मी तेव्हा या नाटकाला पाहिलं बक्षीस मिळाव म्हणून भांडलो होतो” झालं. माझ्या पोटातच गोळा आला. दुसरी कडे उठून जाणं शक्य नव्हत कारण थेटर भरलं होत. जवळ जवळ पाऊणतास मी कसा बाकीच्या परीक्षकांशी भांडलो, आणि तरी हि दुसर्या नाटकाला बक्षीस कसं दिल , आजकाल लोकांना नाटक कसं कळत नाही.हे ऐकत होतो . शेवटी नाटक संपल(एकदाचं).मी पटकन बाहेर पळालो. आणि आता एक तर कळणाऱ्या नाटकाला जातो आणि कोणाला तरी घेऊन जातो (जे जे आपल्याला मिळेल ते ते वाटून घ्यावे या धर्मानुसार)
प्रत्येक च शेजारी काही त्रासदायक असतो असं नाही काही काही शेजारी सुखावह पण असतात. पण असे शेजारी शेजार पेक्षा समोरच्या खिडकीत , बाल्कनीत असावे असे अनेक कवींनी , चित्रपटात म्हणल्या मुळे शेजार नको पण समोर खिडकी किवा बाल्कनी असावी. चित्रपट नायीकांसारखी कोणीतरी असावी. ज्या बाल्कनीतून त्या नायिका फक्त ‘हाय’ करतात . आमच्या नशिबात नाही असं काहीही नाही आणि असेल तरी आपल्याला बघेल असं वाटत नाही.
पण कधी कधी असं वाटत कि शेजार हा प्रकारच देवाने का तयार केला असेल? माणूस हा समाजप्रिय प्राणी आहे म्हणून तो शेजार स्वीकारतो का,लादला गेला म्हणून. पण मग शेजारच्या काकू “कोलंबीच लोणच आवडत याला म्हणून खास वाटीभर आणल” असं म्हणतात “गावाला गेलो होतो ऊस आणलाय चांगला गोड बघून आणलाय” असे भिसे काका असो, किंवा “आज तुषार चा फोन आला नाही ते स्काईप कसं करायचं ते शिकव न जरा” असा एक आवाज येतो. आणि मग असं वाटत कि हां पण स्वीकारला नाही किंवा लादला नाही तर तो आपण मागून घेतलाय. माणसाने प्रगती केली ती या शेजाऱ्यांबरोबर . शेवटी काय शेजारी हा पहिला पहारेकरी . आपण घरात नसताना तुमचं पार्सल जपून ठेवणारे शेजारी. घराची किल्ली विश्वासाने ठेवतो ती त्यांच्याकडेच. असा विचार करून मी आपले सारे राग गिळून टाकतो. त्या ज्या कोणी पहिल्या माणसाने देवाला शेजाऱ्यांची ऑर्डर दिली आणि देवानी एक न देता नेहमी प्रमाणे एकावर एक फ्री दोन दिले असणार. तेव्हा त्या माणसाचे काय झाले असणार. आणि तशा ऑर्डरी देवानी आजून किती तयार करून ठेवल्यात कोण जाणे. शेवटी विचार संपतो. शेजारच्यांचा कुत्रा भुंकत राहतो, दुसऱ्याबाजूच्या घरातून कुकर ५ शिट्ट्या मारून थकलेला असतो. आणि मी मात्र तावडीत सापडू नये म्हणून मूक गिळून बसतो.
“मी जेव्हा परीक्षक होतो न तेव्हा सादर झालं होत हे नाटक आणि मी तेव्हा या नाटकाला पाहिलं बक्षीस मिळाव म्हणून भांडलो होतो” झालं. माझ्या पोटातच गोळा आला. दुसरी कडे उठून जाणं शक्य नव्हत कारण थेटर भरलं होत. जवळ जवळ पाऊणतास मी कसा बाकीच्या परीक्षकांशी भांडलो, आणि तरी हि दुसर्या नाटकाला बक्षीस कसं दिल , आजकाल लोकांना नाटक कसं कळत नाही.हे ऐकत होतो . शेवटी नाटक संपल(एकदाचं).मी पटकन बाहेर पळालो. आणि आता एक तर कळणाऱ्या नाटकाला जातो आणि कोणाला तरी घेऊन जातो (जे जे आपल्याला मिळेल ते ते वाटून घ्यावे या धर्मानुसार)
प्रत्येक च शेजारी काही त्रासदायक असतो असं नाही काही काही शेजारी सुखावह पण असतात. पण असे शेजारी शेजार पेक्षा समोरच्या खिडकीत , बाल्कनीत असावे असे अनेक कवींनी , चित्रपटात म्हणल्या मुळे शेजार नको पण समोर खिडकी किवा बाल्कनी असावी. चित्रपट नायीकांसारखी कोणीतरी असावी. ज्या बाल्कनीतून त्या नायिका फक्त ‘हाय’ करतात . आमच्या नशिबात नाही असं काहीही नाही आणि असेल तरी आपल्याला बघेल असं वाटत नाही.
पण कधी कधी असं वाटत कि शेजार हा प्रकारच देवाने का तयार केला असेल? माणूस हा समाजप्रिय प्राणी आहे म्हणून तो शेजार स्वीकारतो का,लादला गेला म्हणून. पण मग शेजारच्या काकू “कोलंबीच लोणच आवडत याला म्हणून खास वाटीभर आणल” असं म्हणतात “गावाला गेलो होतो ऊस आणलाय चांगला गोड बघून आणलाय” असे भिसे काका असो, किंवा “आज तुषार चा फोन आला नाही ते स्काईप कसं करायचं ते शिकव न जरा” असा एक आवाज येतो. आणि मग असं वाटत कि हां पण स्वीकारला नाही किंवा लादला नाही तर तो आपण मागून घेतलाय. माणसाने प्रगती केली ती या शेजाऱ्यांबरोबर . शेवटी काय शेजारी हा पहिला पहारेकरी . आपण घरात नसताना तुमचं पार्सल जपून ठेवणारे शेजारी. घराची किल्ली विश्वासाने ठेवतो ती त्यांच्याकडेच. असा विचार करून मी आपले सारे राग गिळून टाकतो. त्या ज्या कोणी पहिल्या माणसाने देवाला शेजाऱ्यांची ऑर्डर दिली आणि देवानी एक न देता नेहमी प्रमाणे एकावर एक फ्री दोन दिले असणार. तेव्हा त्या माणसाचे काय झाले असणार. आणि तशा ऑर्डरी देवानी आजून किती तयार करून ठेवल्यात कोण जाणे. शेवटी विचार संपतो. शेजारच्यांचा कुत्रा भुंकत राहतो, दुसऱ्याबाजूच्या घरातून कुकर ५ शिट्ट्या मारून थकलेला असतो. आणि मी मात्र तावडीत सापडू नये म्हणून मूक गिळून बसतो.
No comments:
Post a Comment